?? آیا با نشانه های بیش فعالی و نقص‌توجه در کودکان آشنا هستید؟
?اختلال بیش‌فعالی و نقص‌تمرکز یکی از اختلالات شایع روان‌پزشکی کودک و نوجوان است که در صورت عدم شناسائی و درمان منجر به اختلال در رشد اجتماعی کودک، ضعف اعتماد به نفس، افت عملکرد تحصیلی و برخی پیامدهای جدی دیگر می شود.
نقص تمرکز، تکانشگری، رفتارهای خارج از کنترل و پرتحرکی شکایاتی هستند که بخاطر آن ها والدین یا مراقبین، کودک را نزد پزشک می‌آورند. ارزیابی از نظر اختلال بیش فعالی و نقص تمرکز باید زمانی آغاز شود که نشانه های اختلال موجب مشکلات رفتاری و افت عملکرد تحصیلی شده باشد.
نشانه‌های اختلال بیش فعالی و نقص تمرکز در دو دسته اصلی نشانه‌های بی توجهی و پرفعالیتی - تکانشگری که شامل این موارد میشود.
?? نشانه های کم توجهی؛
• کودک نمی تواند توجه کامل به جزئیات داشته باشد و یا اینکه در فعالیت های مدرسه اشتباهات ناشی از بی دقتی دارد. (جا انداختن حروف و اشتباهات بی دقتی در دیکته ها و امتحانات)
• اغلب در تداوم توجه روی یک تکلیف و یا بازی مشکل دارد (سر تکالیفش به مدت طولانی نمی‌نشیند)
• اغلب قادر نیست دستورالعمل‌ها را دنبال کند و نمی‌تواند تکالیفش را تمام کند.
• اغلب قادر نیست تکالیف و فعالیت‌ها را سامان دهد (بی نظم است)
• اغلب از شرکت در فعالیت‌هائی که نیازمند تداوم توجه باشد اجتناب می کند. (از انجام تکالیف مدرسه سرباز می زند).
• در فعالیت های روزانه دچار فراموشی است.
• اغلب وسایلی که برای انجام تکالیف نیاز دارد را گم می کند.
??نشانه های پرتحرکی- تکانشگری
پرتحرکی؛
• اغلب سرجاش وول می خورد و یا جابجا می شود.
• اغلب جایش را در کلاس و یا هر جایی که انتظار نشستن می رود را ترک می کند.
• اغلب زیاد می دود و یا در مکان‌هایی که متناسب نیست بالا و پائین می پرد.
• اغلب مشکل است که در فعالیت های لذت بخش آرام و با صدای آهسته شرکت کند.
• براحتی از طریق عوامل محیطی حواسش پرت می شود. در حال حرکت است و طوری عمل می کند مثل اینکه موتورش او را هدایت می کند.
• اغلب خیلی صحبت می کند.
• اغلب در انتظار کشیدن مشکل دارد.
• اغلب صحبت یا فعالیت دیگران را قطع می کند.
لازم نیست کودک تمام علائم و نشانه ها را داشته باشد و وجود 6 نشانه از یکی از این دو دسته برای تشخیص کافی است. بدیهی است که براین اساس انواع مختلفی از این اختلال را می توان شناسائی کرد.
??شیوع:
شیوع این اختلال بین 5 تا 8 درصد است و در پسرها شایعتر از دخترها می باشد.
درمان و پی گیری:
مؤثرترین روش درمانی، دارودرمانی است. داروهای مختلفی در این اختلال تجویز می شوند که مؤثرترین آن ها متیل فنیدیت (ریتالین) است. مصرف این داروها در این کودکان با تجویز پزشک متخصص امن بوده و با عوارض خطرناک یا وابستگی همراه نیست. از بین روش های غیرداروئی آموزش مدیریت رفتار به والدین و معلمین مؤثرترین روش ها محسوب می شوند.